Zdrowie|10 maja, 2025|10 Minuty|Przez Natalia Stefańska

Makrela w diecie – właściwości i korzyści zdrowotne

makrela właściwości

Spis treści:
1. Makrela – tłusta ryba pełna zdrowych tłuszczów
2. Wartości odżywcze makreli – co kryje się w tym smacznym rybnym mięsie?
3. Makrela a zdrowie serca – jak wpływa na układ krążenia?
4. Omega-3 w makreli – korzyści dla mózgu i układu nerwowego
5. Makrela w diecie odchudzającej – źródło białka i zdrowych tłuszczów
6. Makrela a witaminy i minerały – co zawiera ta ryba?
7. Jak przygotować makrelę? Proste i zdrowe sposoby na smaczne dania
8. Makrela w diecie – dla kogo szczególnie polecana?
– Bibliografia

Makrela to nie tylko popularna ryba wędzona, ale także cenne źródło zdrowych tłuszczów i składników odżywczych. Coraz częściej pojawia się na talerzach osób dbających o zdrową dietę. Jej bogaty smak, wartości odżywcze oraz korzystny wpływ na organizm sprawiają, że warto po nią sięgać regularnie. Co dokładnie oferuje makrela i dlaczego zasługuje na stałe miejsce w jadłospisie?

Makrela – tłusta ryba pełna zdrowych tłuszczów

Makrela należy do tłustych ryb morskich, co oznacza, że zawiera znaczną ilość tłuszczu – nawet do 15% w zależności od sezonu i gatunku. Nie są to jednak tłuszcze byle jakie. Dominują w niej nienasycone kwasy tłuszczowe, przede wszystkim omega-3, które wspierają funkcjonowanie całego organizmu. Tłuszcz makreli wpływa korzystnie na układ sercowo-naczyniowy, pracę mózgu, a także układ odpornościowy. Co istotne, tłuszcze te pomagają przyswajać rozpuszczalne w tłuszczach witaminy, takie jak A, D czy E. Makrela, choć kaloryczna, dostarcza pełnowartościowego paliwa – wspiera metabolizm, syci na długo i stanowi dobry wybór dla osób aktywnych fizycznie. Warto również pamiętać, że dzięki swojej zawartości tłuszczu ryba ta doskonale nadaje się do pieczenia, grillowania i duszenia – bez konieczności dodawania dużych ilości oleju.

Wartości odżywcze makreli – co kryje się w tym smacznym rybnym mięsie?

Makrela to prawdziwa bomba odżywcza. Porcja 100 gramów dostarcza około 20 gramów białka, co czyni ją doskonałym źródłem tego makroskładnika. Obok wysokiej jakości tłuszczu znajdziemy w niej także solidną porcję witamin – zwłaszcza witaminy D, B12, B6 oraz niacyny (B3). Witamina D wspiera zdrowie kości i odporność, a witaminy z grupy B wpływają korzystnie na układ nerwowy i metabolizm energetyczny. W mięsie makreli obecne są również minerały takie jak jod, selen, fosfor i magnez. Dzięki temu wspomaga ona funkcjonowanie tarczycy, reguluje ciśnienie krwi oraz działa antyoksydacyjnie. Nie bez znaczenia jest również obecność koenzymu Q10 – silnego przeciwutleniacza, który wspiera komórki w walce ze stresem oksydacyjnym.

Makrela a zdrowie serca – jak wpływa na układ krążenia?

Regularne spożywanie makreli wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem chorób serca. Zawdzięcza to głównie wysokiej zawartości kwasów tłuszczowych omega-3, które obniżają poziom trójglicerydów, poprawiają elastyczność naczyń krwionośnych i ograniczają stany zapalne w organizmie. Kwasy EPA i DHA wspomagają również regulację rytmu serca oraz zapobiegają tworzeniu się zakrzepów. Makrela dostarcza również potasu i magnezu – pierwiastków, które wpływają na prawidłowe ciśnienie krwi i pracę serca. W badaniach klinicznych wykazano, że dieta bogata w tłuste ryby morskie, takie jak makrela, może znacząco obniżyć ryzyko zawału i udaru mózgu. Spożywana przynajmniej dwa razy w tygodniu działa ochronnie na układ sercowo-naczyniowy – warto więc uczynić z niej stały element zdrowego jadłospisu.

Omega-3 w makreli – korzyści dla mózgu i układu nerwowego

Kwasy tłuszczowe omega-3, obecne w dużych ilościach w makreli, to nieocenione wsparcie dla pracy mózgu. DHA stanowi istotny składnik błon komórkowych neuronów, poprawiając ich komunikację i sprzyjając neuroplastyczności. Regularne dostarczanie tych kwasów tłuszczowych wiąże się z poprawą pamięci, koncentracji i funkcji poznawczych. U osób starszych wykazano, że dieta bogata w omega-3 może spowolnić rozwój chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera. Również dzieci i młodzież korzystają na ich obecności – wpływają one pozytywnie na rozwój układu nerwowego, nastrój oraz zdolności uczenia się. Wspierają także produkcję neuroprzekaźników odpowiedzialnych za dobre samopoczucie. Dzięki temu makrela może odegrać ważną rolę nie tylko w profilaktyce zdrowia psychicznego, ale też w jego codziennym utrzymaniu.

Makrela w diecie odchudzającej – źródło białka i zdrowych tłuszczów

Choć makrela zawiera więcej kalorii niż chude ryby, może z powodzeniem znaleźć się w diecie redukcyjnej. Jej tłuszcze nienasycone nie tylko wspomagają spalanie tkanki tłuszczowej, ale również wywołują dłuższe uczucie sytości. Białko, które makrela dostarcza w dużych ilościach, pomaga zachować masę mięśniową podczas odchudzania, wspierając tym samym metabolizm. Dzięki temu łatwiej utrzymać ujemny bilans kaloryczny bez uczucia głodu i spadku energii. Ponadto obecność witamin i minerałów zapobiega niedoborom żywieniowym, które często towarzyszą restrykcyjnym dietom. Włączenie makreli do zróżnicowanego menu może przyczynić się do zdrowszej, bardziej zbilansowanej redukcji masy ciała – bez efektu jojo i zbędnych wyrzeczeń.

Makrela a witaminy i minerały – co zawiera ta ryba?

Makrela to nie tylko źródło białka i tłuszczu, ale również bogactwo witamin i składników mineralnych. Szczególnie wyróżnia się zawartością witaminy D – jednej z najczęściej niedoborowych witamin w naszej szerokości geograficznej. Odpowiada ona m.in. za zdrowie kości, odporność i pracę mięśni. Ryba ta dostarcza też witaminy A, która wspomaga wzrok i stan skóry, oraz E – znaną z działania antyoksydacyjnego. Wśród minerałów warto wymienić selen (działanie przeciwnowotworowe), jod (dla tarczycy), fosfor (dla kości) oraz magnez (dla układu nerwowego). Dzięki takiemu składowi makrela pomaga utrzymać organizm w równowadze i przeciwdziała wielu chorobom cywilizacyjnym.

Jak przygotować makrelę? Proste i zdrowe sposoby na smaczne dania

Makrelę można przygotować na wiele sposobów – zarówno na zimno, jak i na ciepło. Wędzona makrela doskonale sprawdza się jako składnik past kanapkowych z dodatkiem jogurtu naturalnego, koperku i soku z cytryny. Świeżą warto upiec w piekarniku z ziołami i czosnkiem, ugotować na parze lub przyrządzić na grillu. Szczególnie polecana jest pieczona w folii z dodatkiem warzyw – to szybki, zdrowy i aromatyczny obiad. Unikać należy jednak smażenia na głębokim tłuszczu, by nie zniweczyć zdrowotnych właściwości ryby. Makrela świetnie komponuje się również z sałatkami i daniami na bazie kaszy lub ryżu. Dzięki intensywnemu smakowi nie wymaga wielu dodatków, co czyni ją prostym, a zarazem wykwintnym składnikiem codziennego menu.

Makrela w diecie – dla kogo szczególnie polecana?

Makrela może stanowić cenne uzupełnienie diety zarówno dzieci, dorosłych, jak i seniorów. Polecana jest kobietom w ciąży, ponieważ dostarcza DHA wspomagającego rozwój mózgu płodu. Sportowcy skorzystają z jej wysokiej wartości odżywczej i zdolności regeneracyjnych. Osoby z chorobami serca i zaburzeniami lipidowymi również powinny włączyć ją do diety – zwłaszcza zamiast tłuszczów nasyconych pochodzenia zwierzęcego. Ze względu na obecność puryn, osoby cierpiące na dnę moczanową powinny ograniczyć jej spożycie. Warto wybierać makrelę z dobrego źródła i unikać jej nadmiaru u dzieci poniżej 3. roku życia z uwagi na ryzyko kumulacji metali ciężkich. Odpowiednio zbilansowana i spożywana w umiarkowanych ilościach, makrela wnosi wiele cennych właściwości zdrowotnych do każdej diety.

Makrela to ryba o wysokich walorach zdrowotnych, smakowych i odżywczych. Jej regularne spożywanie wspiera serce, mózg i odporność, a także może być cennym elementem diety odchudzającej. Warto więc częściej sięgać po tę wyjątkową rybę i wprowadzać ją do codziennego menu w różnorodnych, smacznych formach.

Bibliografia

1. Gawęcki, J. (red.), *Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu*, PWN, Warszawa 2012.
2. Kunachowicz, H. i in., *Tabela składu i wartości odżywczej żywności*, PZWL, Warszawa 2020.
3. Simopoulos, A.P., *Omega-3 Fatty Acids in Health and Disease and in Growth and Development*, The American Journal of Clinical Nutrition, 1991.
4. Calder, P.C., *Omega-3 fatty acids and inflammatory processes*, Nutrients, 2010.
5. Ruxton, C. et al., *The impact of long-chain n–3 polyunsaturated fatty acids on human health*, Nutrition Research Reviews, 2004.

Natalia Stefańska

Ukończyła studia magisterskie z dietetyki na Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie. Na co dzień wspiera pacjentów w wprowadzaniu trwałych zmian w ich nawykach żywieniowych.

Posiada 6-letnie doświadczenie w układaniu jadłospisów dla cateringu, dzięki czemu doskonale łączy wiedzę teoretyczną z praktycznymi rozwiązaniami dopasowanymi do różnych potrzeb.

Kontakt: dietetyk@przelomwodzywianiu.pl

4.9/5 - (406 opinie)